Μια «πεζή» ομιλία (για τα «Όχι»),, μερικοί στίχοι και τρία ποιήματα του Αργύρη Χιόνη

Μια «πεζή» ομιλία (για τα «Όχι»),, μερικοί στίχοι και τρία ποιήματα του Αργύρη Χιόνη

Η ομιλία:

Τα ΟΧΙ

«…μου ζήτησαν να κάνω μια ομιλία. Όταν το άκουσα αυτό ομολογώ ότι ζορίστηκα κάπως.

1ον: γιατί δε φημίζομαι για τις ρητορικές μου ικανότητες και

2ον: γιατί τι θα μπορούσε κανείς να πει, σε τέτοιους δύσκολους καιρούς, στα νέα παιδιά που ξεκινούν ανώτερες κι ανώτατες σπουδές, χωρίς να έχουν τη βεβαιότητα ότι οι γνώσεις που θα αποκτήσουν θα αξιοποιηθούν από την κοινωνία.

Τι να πεις σ’ αυτούς τους νέους ανθρώπους που ξεκινούν την ακαδημαϊκή σταδιοδρομία τους όταν συνέχεια ακούν από τους εντός εισαγωγικών «σοφούς» μεγαλύτερούς τους ότι το βαρέλι της κρίσης δεν έχει πάτο κι ότι δεν υπάρχει φως στο τέρμα του τούνελ;

Εγώ ωστόσο που ούτε σοφός είμαι ούτε φύσει αισιόδοξος, άλλωστε είναι γνωστό ότι οι περισσότεροι ποιητές και συγγραφείς είναι από λίγο έως πολύ καταθλιπτικοί, κατέληξα κατόπιν ωρίμου σκέψεως στο συμπέρασμα ότι υπάρχει φως.

Όχι όμως στο βάθος οποιουδήποτε τούνελ, αλλά μέσα μας, στο βάθος του εαυτού μας. Και είναι αυτό το φως που πρέπει να αναζητούμε, ενθυμούμενοι πάντα ότι κάθε φορά που οι Έλληνες μεγαλούργησαν και ξεπέρασαν τις όποιες αντιξοότητες ήταν επειδή έσκυψαν μέσα τους και αναζήτησαν αυτό το εσωτερικό φως.

Έχοντας λοιπόν τα μάτια σας στραμμένα πάντα προς αυτό το φως, αφοσιωθείτε στις σπουδές σας χωρίς να σκέφτεστε το υλικό από αυτές όφελος, γιατί η παιδεία δεν έχει ως στόχο τη δημιουργία πλούτου, αλλά τη διαμόρφωση χαρακτήρα, ήθους και πνεύματος. Όταν αυτό επιτευχθεί τα άλλα, δηλαδή η σταδιοδρομία και οι συνακόλουθες υλικές απολαβές, θα έρθουν από μόνες τους ως φυσική συνέπεια.

 Η δική μου γενιά, που σαφώς είναι πολύ παλιότερη απ’ τη δική σας και παλιότερη ακόμα κι απ’ αυτή των γονιών σας, έζησε τα παιδικά της χρόνια την εποχή που ακολούθησε τον πόλεμο και τον εμφύλιο, μέσα στην ανέχεια και την εξαθλίωση και τα εφηβικά και ανδρικά μέσα στους κοινωνικούς αγώνες και τις διώξεις της πολιτείας. Και όμως, αυτή η γενιά διέπρεψε στα γράμματα και τις τέχνες. Πρωτοστάτησε στην ανατροπή της χούντας και ανέδειξε σημαντικές προσωπικότητες που ακόμα σημαδεύουν την κοινωνία μας.

Ανέδειξε βέβαια και πλήθος καιροσκόπων, ωφελιμιστών, χαρτογιακάδων, πολιτικάντηδων και golden boys. Αυτούς δηλαδή που έχασαν την επαφή με το εσωτερικό τους φως, υποταγμένοι στις προσωπικές φιλοδοξίες τους, στο προσωπικό τους συμφέρον και τα συμφέροντα ξένων σκοτεινών δυνάμεων και μας οδήγησαν σ’ αυτό το χάλι και σ’ αυτή την ντροπή που ζούμε σήμερα.

Γι’ αυτό το χάλι όμως ευθυνόμαστε κι εμείς οι ίδιοι που εμπιστευτήκαμε τη μοίρα μας στ’ ανάξια χέρια τους, με αποτέλεσμα να κινδυνεύουμε τώρα κι εμείς να χάσουμε το εσωτερικό μας φως.

Αγαπητοί μου φίλοι, σήμερα γιορτάζουμε το μεγάλο ΟΧΙ που είπε ο ελληνικός λαός στον ντόπιο και ξένο φασισμό.

Έχουν από τότε περάσει 71 χρόνια, κι ενώ είχαμε πιστέψει ότι το τέρας είχε σκοτωθεί μια για πάντα, το βλέπουμε τώρα να αναγεννιέται με νέα μορφή και νέο όνομα.

Το εντός εισαγωγικών «ιδανικό» όνομα της παγκοσμιοποίησης, πίσω από το οποίο κρύβεται μια δράκα μεγαλοτραπεζιτών και κερδοσκόπων που στόχο έχουν την καθυπόταξη όλων των λαών του πλανήτη στην άμετρη λαιμαργία τους για πλούτο και εξουσία.

Φίλοι μου, έχω την αίσθηση ότι ζούμε ήδη έναν τρίτο ακήρυχτο παγκόσμιο πόλεμο, μια νέα κατοχή.

 Ήδη στον ανεπτυγμένο κόσμο μας στρατιές ανέργων …σκαλίζουν τα σκουπίδια αναζητώντας αποφάγια και αποφόρια για να κατευνάσουν την πείνα τους και να καλύψουν τη γύμνια τους.

Όσο για τον υποανάπτυκτο κόσμο, τον τρίτο κόσμο, δεν έχουμε παρά να κοιτάξουμε την Αφρική που έχει καταντήσει ένα τεράστιο νεκροταφείο.

Μήπως λοιπόν ήρθε η ώρα να ξαναστραφούμε προς το ξεχασμένο μέσα μας φως και να αντιτάξουμε σε αυτή τη νέα βαρβαρότητα μια σειρά από νέα ΟΧΙ, κάποια από τα οποία θα απευθύνονται και σε μας τους ίδιους, δηλαδή στο χαλασμένο, στο διαβρωμένο από το σύστημα κομμάτι του εαυτού μας;

Ενδεικτικά μόνο παραθέτω εδώ έναν κατάλογο με ΟΧΙ άμεσης εφαρμογής, τον οποίο είμαι σίγουρος ότι μπορείτε να συμπληρώσετε μόνοι σας με πολύ περισσότερα, γιατί δεν είναι δυνατόν να μην έχετε συνειδητοποιήσει ότι «πήραμε τη ζωή μας λάθος και πρέπει ν’ αλλάξουμε ζωή», όπως θα έλεγε κι ο Σεφέρης:

ΟΧΙ λοιπόν στην υπερκατανάλωση αγαθών και τις επίκτητες ανάγκες που μας δημιούργησαν οι έμποροι των εθνών.

ΟΧΙ στις πιστωτικές κάρτες και τις τοκογλυφίες των τραπεζών.

ΟΧΙ στα δάνεια που δεν μπορούμε να ξεπληρώσουμε.

ΟΧΙ στον παλαιοκομματισμό και τους κομματάρχες.

ΟΧΙ στη δαγκωτή ψήφο.

ΟΧΙ στο μέσο και στο κωλογλείψιμο. ΝΑΙ στην αξιοκρατία.

ΟΧΙ στον κομματικό οπαδισμό, γιατί διόλου δεν διαφέρει από τον χουλιγκανισμό των γηπέδων.

ΟΧΙ στην προσωπολατρία και οικογενειολατρία.

ΟΧΙ στην ψευδαίσθηση ότι ψηφίζοντας κάθε τέσσερα χρόνια τους εκλεκτούς ηγέτες μας εκτελούμε το δημοκρατικό καθήκον μας, και από ’κεί και πέρα δεν έχουμε άλλο ρόλο από το να τους χειροκροτούμε ή να τους βρίζουμε ανάλογα με το αν υπηρετούν ή όχι τα προσωπικά μας συμφέροντα.

ΟΧΙ στα κομματικοποιημένα και ενίοτε κρατικοδίαιτα συνδικάτα που λειτουργούν συντεχνιακά, φροντίζοντας μόνο για τα μέλη τους και γράφοντας στα παλιά τους τα παπούτσια την υπόλοιπη κοινωνία.

ΟΧΙ στην παιδεία που δημιουργεί εξειδικευμένα ανδρείκελα, αναίσθητους τεχνοκράτες, αυταρχικούς χαρτογιακάδες, γελοίους γιάπηδες και αρπακτικά golden boys. ΝΑΙ στην παιδεία που παράγει την απαραίτητη εξειδίκευση, διευρύνει γενικότερα το πνεύμα και δίνει νόημα ουσιαστικό στη ζωή.

ΟΧΙ στην πατριδοκαπηλία και τον στείρο εθνικισμό.

ΟΧΙ στο ρατσισμό και την ξενοφοβία.

ΟΧΙ στην καταστροφή του περιβάλλοντος. Πρέπει επιτέλους να καταλάβουμε ότι ο κόσμος αυτός δεν πλάστηκε για μας, και μας ανήκει όσο ανήκει και στο πιο ελάχιστο μυρμήγκι. Δεν είναι παιχνίδι που μας χάρισε ο μπαμπάς μας και μπορούμε να το σπάσουμε για να δούμε τι έχει μέσα.

ΟΧΙ στην εκδρομική ή τουριστική φυσιολατρία. ΝΑΙ στην απόλυτη ταύτισή μας με τη φύση.

ΟΧΙ στην τεμπελιά. ΝΑΙ στην εργασία, ακόμα και σ’ αυτήν που δεν έχει σχέση με τις σπουδές που κάνουμε. Σε εποχές σαν αυτή που διανύουμε και που τίθεται ζήτημα επιβίωσης καμιά δουλειά δεν είναι ντροπή. Καμιά δουλειά δεν είναι μόνο για τους περιφρονητέους μετανάστες.

ΟΧΙ στην τηλεόραση, όπου στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων μαθαίνουμε ποια glamorous ανύπαρκτη παντρεύτηκε με τον αντίστοιχό της  glamorous ανύπαρκτο. ΝΑΙ στον πολιτισμό. ΝΑΙ στη μουσική. ΝΑΙ στο θέατρο. ΝΑΙ στον κινηματογράφο. ΝΑΙ και πάλι ΝΑΙ στο βιβλίο.

ΟΧΙ στον αθέμιτο ανταγωνισμό, στο διαγκωνισμό και στον ψευτοπαλλικαρισμό, στην τζάμπα μαγκιά, στο «ξέρεις ποιος είμαι εγώ μωρέ;».

ΝΑΙ στο συναγωνισμό, στην ευγενή άμιλλα, τη συντροφικότητα, την αλληλεγγύη…».

Η ομιλία του Αργύρη Χιόνη που καταγράφηκε από τον Ανδρέας Ζάρρος έγινε στις  28 Οκτωβρίου 2011 στους μαθητές του δήμου Ξυλοκάστρου Ευρωστίνης όπου βραβεύτηκαν οι επιτυχόντες στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.

Ένα ποίημα:

«Υπάρχουνε πολλοί που ναυαγήσαν μέσα στο κοστούμι τους».

«Ὤ ναί, ξέρω καλά πώς δέν χρειάζεται καράβι γιά νά ναυαγήσεις,

πώς δέν χρειάζεται ὠκεανός γιά νά πνιγεῖς.

Ὑπάρχουνε πολλοί πού ναυαγῆσαν μέσα στό κοστούμι τους,

μές στή βαθιά τους πολυθρόνα,

πολλοί πού γιά πάντα τούς σκέπασε τό πουπουλένιο πάπλωμά τους.

Πλῆθος ἀμέτρητο πνίγηκαν μέσα στή σούπα τους,

σ’ ἕνα κουπάκι του καφέ,

σ’ ἕνα κουτάλι του γλυκοῦ…

Ἄς εἶναι γλυκός ὁ ὕπνος τους ἐκεῖ βαθιά πού κοιμοῦνται,

ἅς εἶναι γλυκός κι ἀνόνειρος.

Κι ἅς εἶναι ἐλαφρύ τό νοικοκυριό πού τούς σκεπάζει.»...

Μερικοί στίχοι :

Το δωμάτιο άδειο. Πάνω απ΄το κεφάλι μου κρεμότανε μία λέξη απαστράπτουσα κι απειλητική σαν σπάθη. Όπου πήγαινα πήγαινε, όπου στεκόμουν στεκόταν. Πριν προλάβω να τη δέσω στο ποίημα, σκέφτηκα, θα μου κόψει το σβέρκο.

***

Υπάρχουν άλογα που συνεχίζουν να καλπάζουν ακόμα κι όταν είναι ξαπλωμένα στο γρασίδι.

***

Όταν πεθαίνει ο νεκροθάφτης, άλλοι νεκροθάφτες τον κηδεύουνε. Εμένα ωστόσο μου αρέσει να φαντάζομαι ότι στην τελευταία του κατοικία τον οδηγούνε οι νεκροί που ο ίδιος έθαψε όσο ζούσε, εις ένδειξιν ευγνωμοσύνης για τις υπηρεσίες που τους πρόσφερε, ή ακόμα ότι μόνος του, με το αργό, επίσημό του βήμα, μεταφέρει τον εαυτό του ως το μνήμα όπου χώνεται και από πάνω του τραβά το χώμα σαν κουβέρτα. 

***

Βαρύ φορτίο για τον άνθρωπο η ψυχή, αφάνταστα βαρύ για τόσο αδύναμο σκαρί. Πάλι καλά που το ταξίδι δεν κρατά πολύ.

***

Μονάχα όταν τρώμε ή κοιμόμαστε δεν επιχειρούμε πράγματα που μας ξεπερνούν. Μονάχα τότε δεν διαπράττουμε το αμάρτημα της έπαρσης. Κι ίσως, ακόμα, όταν ερωτευόμαστε απλά, σαν ζώα.

***

Κολυμβητής μεγάλων αποστάσεων μέσα σ΄ένα πηγάδι

Άλλα δύο ποιήματα:

«Ποιήματα δε γράφουμε μόνο για να γίνουμε ποιητές, αλλά για να φωτίσουμε τον μέσα μας κόσμο»  

Σήμερα που η ανθρώπινη ζωή δεν κοστίζει, πάλι, μια δεκάρα,

που η φύση υφίσταται τη μεγαλύτερη στην ιστορία της καταστροφή,

που πλήθη ολόκληρα τρέχουν σαν σκυλιά πίσω απ’ τον αφέντη τους,

τον εύκολο πλουτισμό,

 ενώ άλλα πλήθη, ακόμα μεγαλύτερα,

πεθαίνουν μέσα στην ανέχεια,

είναι παρήγορο να βλέπεις στα γραπτά νέων παιδιών, προβληματισμό για τα μέλλον αυτού του κόσμου.

[…]

 Ωστόσο, ποιήματα δε γράφουμε μόνο για να γίνουμε ποιητές, αλλά για να φωτίσουμε τον μέσα μας κόσμο και, κατά συνέπεια, τον κόσμο που μας περιβάλλει.

Όσο υπάρχουν άνθρωποι που συγκινούνται, αγαπούν και συμπάσχουν, υπάρχει ελπίδα.

Χέρια

Οι άνθρωποι το πιο συχνά δεν ξέρουν τι να κάνουνε τα χέρια τους

Τα δίνουν -τάχα χαιρετώντας- σ’ άλλους

Τ’ αφήνουνε να κρέμονται σαν αποφύσεις άνευρες

Ή το χειρότερο τα ρίχνουνε στις τσέπες τους και τα ξεχνούνε

Στο μεταξύ ένα σωρό κορμιά μένουν αχάιδευτα

Ένα σωρό ποιήματα άγραφα.

 Επιμύθιο Ι: Καλύτερα ν’ αποχτήσεις κάτι κι ας το χάσεις, παρά να μην αποχτήσεις ποτέ τίποτε.

Επιμύθιο ΙΙ: Πατάτε με σεβασμό την άσφαλτο. Από κάτω της υπάρχουν πέτρες που ονειρεύονται κήπους. 

]

Ο Αργύρης Χιόνης (22 Απριλίου 1943-25 Δεκεμβρίου 2011) γεννήθηκε στην Αθήνα.

Έζησε είκοσι χρόνια σε πόλεις της βόρειας Ευρώπης (Άμστερνταμ, Βρυξέλλες), δουλεύοντας την περίοδο 1982-1992 ως μεταφραστής στο Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μέχρι που τα εγκατέλειψε όλα για χάρη της ποίησης και της γεωργίας και εγκαταστάθηκε στο Θροφαρί Κορινθίας.

Πρωτοεμφανίστηκε στα γράμματα το 1966, με την ποιητική συλλογή Απόπειρες φωτός (εκδ. Δωδεκάτη Ώρα).

Μετά το 1981 ασχολήθηκε παράλληλα, με την πεζογραφία, με αφηγήματα για μεγάλους, παιδιά και νέους. Έφυγε από τη ζωή απροσδόκητα, από καρδιακή προσβολή.

Οι θυσίες της Ελλάδας στην Κατοχή - Η έκθεση Δοξιάδη και ολίγα τινά αφορώντα την Ηλεία

Οι θυσίες της Ελλάδας στην Κατοχή - Η έκθεση Δοξιάδη και ολίγα τινά αφορώντα την Ηλεία

Όταν, κατά την λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, οι Γερμανοί αποχώρησαν από την Ελλάδα, άφησαν πίσω τους μία χώρα κατεστραμμένη κι έναν λαό εξαθλιωμένο οικονομικά.

Παρακάτω ακολουθούν μερικά αποσπασματικά στοιχεία του μεγέθους της καταστροφής που υπέστη η χώρα μας και ο λαός της, παρμένα από την επίσημη Έκθεση (1946) του Υπουργείου Δημοσίων Έργων για την ανάδειξη των καταστροφών της Ελλάδας κατά τον Πόλεμο.

Συμπεριλαμβάνονται χάρτες αλλά χάρτες τμήματα που αφορούν την Ηλεία..

Αποτελεί μια πρώτη και αρχική προσπάθεια μου για να καταδειχτεί η καταστροφή που επέφερε ο Ναζισμός και τα κατοχικά στρατεύματα, για να θυμηθούν κάποιοι και κάποιοι άλλοι να μάθουν

Η έκθεση Δοξιάδη παρουσιάζει τις καταστροφές που προκάλεσε η τριπλή κατοχή (Γερμανοί, Ιταλοί και Βούλγαροι) την περίοδο 1941-1944. Συγκεκριμένα παρουσιάζεται ο οικονομικός πόλεμος, δηλαδή η ελάττωση της παραγωγής την περίοδο της Κατοχής. Ακολούθως παρουσιάζονται οι καταστροφές των τεχνικών έργων, οι καταστροφές πόλεων και χωριών από τους κατακτητές, τα δεινά που προκάλεσε ο πόλεμος στις ζωές των κατοίκων (φτώχεια, θάνατοι από πείνα κ.ά.).

Η έκθεση έχει μεγάλη αξία γιατί, πέρα από το πλήθος των στοιχείων που παραθέτει, αυτά συγκεντρώθηκαν στη διάρκεια της Κατοχής από το Γραφείο Χωροταξικών και Πολεοδομικών Μελετών και Ερευνών του Υπουργείου Δημοσίων Έργων, αλλά και από άλλες δημόσιες υπηρεσίες και ιδιώτες. Η έκθεση άρχισε να συντάσσεται τον Μάιο του 1941, υπό την εποπτεία του υφυπουργείου Ανοικοδομήσεως, και παρουσιάστηκε τον Νοέμβριο του 1944. Τον Απρίλιο, Μάιο και Ιούνιο του 1945 παρουσιάστηκε σε Παρίσι, Λονδίνο και στη διάσκεψη του ΟΗΕ. Το κείμενο γράφτηκε από τον αρχιτέκτονα Κ. Δοξιάδη, ο οποίος διηύθυνε την όλη εργασία με τη βοήθεια αρχιτεκτόνων και σχεδιαστών του υφυπουργείου.

Είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι τα στοιχεία που αναφέρονται προέρχονται από τις πλέον αξιόπιστες πηγές που διέθετε τότε η ελληνική πολιτεία, αναφέρουμε ενδεικτικά, υπ. Γεωργίας, υπ. Μεταφορών, υπ. Δημοσίων Έργων, υπ. Εμπορικής Ναυτιλίας, Τράπεζα της Ελλάδας, Αστυνομία Πόλεων κ.ά.

Λόγω μεγέθους (121 σελίδες), είναι αδύνατον να αναδημοσιεύσουμε όλη την έκθεση, αλλά στις επόμενες σελίδες θα κάνουμε μια προσπάθεια να παρουσιάσουμε περιληπτικά τα σημαντικότερα στοιχεία της και ενδεικτικά κάποιους από τους πίνακες και τις φωτογραφίες που περιέχει

Η έκθεση του Κωνσταντίνου Δοξιάδη για τις πολεμικές αποζημιώσεις :« Οι θυσίες της Ελλάδας στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο»

Στο συσσωρευμένο εθνικό εισόδημα 33 ετών ή τον προϋπολογισμό τουκράτους για 130 χρόνια (!) υπολόγισε τις καταστροφές που υπέστη η Ελλάδα από τη Γερμανία, τη Βουλγαρία και την Ιταλία κατά τη διάρκεια της Κατοχής, ο αείμνηστος πολεοδόμος Κωνσταντίνος Δοξιάδης (1913-1975) στην ιστορική του έκθεση, την οποία είχε συντάξει ως διευθυντής του υπουργείου Ανοικοδόμησης το 1946.

Και όμως από τα 17,8 δισ. προπολεμικά δολάρια ή αλλιώς 1,994 τρισ. προπολεμικές δραχμές που διεκδικούσε η χώρα, η Ελλάδα δεν πήρε παρά μόνο «ψίχουλα» από τις δίκαιες απαιτήσεις της, λόγω της στάσης των συμμάχων. Ο Δοξιάδης, ως κυβερνητικός συντονιστής όλων των συναρμόδιων υπουργείων, μέτρησε με ανατριχιαστική ακρίβεια το μέγεθος της ζημιάς στη χώρα σε κάθε επίπεδο και, στη συνέχεια, υπολόγισε τις αξιώσεις της Ελλάδας.

Η «έκθεση Δοξιάδη» σώζεται στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος υπό τον τίτλο «Θυσίες της Ελλάδος: Αιτήματα και επανορθώσεις στον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο» (Αθήναι, Υπουργείον Ανοικοδομήσεως, 1947).

Η έκθεση σκιαγραφεί τόσο τα μεγέθη της καταστροφής που προκάλεσαν η Γερμανία, η Ιταλία και η Βουλγαρία στην Ελλάδα της Κατοχής όσο και την πρωτοφανή αδικία που υπέστη η χώρα, μεταπολεμικά από τους συμμάχους.

Εξόντωση με όπλο την παύση των εισαγωγών

Σύμφωνα με την έκθεση, η ελάττωση της καλλιέργειας και της μέσης ετήσιας γεωργικής παραγωγής (1941-1944) έφτασε σε σχέση με το 1938 το 40% στα δημητριακά, το 36% στα όσπρια, το 89% στον καπνό και το 75%, ενώ σε άλλα είδη, όπως η σταφίδα και τα σταφύλια, μειώθηκε κατά 66%. Μέγα τίμημα πλήρωσε ο δασικός πλούτος της χώρας.

«Έπειτα ήρθε η Κατοχή, άρχισαν οι εμπρησμοί και η έντονη ξύλευση έγινε από τους κατακτητές με τρόπο πρωτόγονο γιατί γνώριζαν ότι η παραμονή τους στην Ελλάδα θα ήταν σύντομη και έτσι αδιαφορώντας για τη μελλοντική παραγωγή των δασών μας θέλησαν να τα καταστρέψουν για πολλά χρόνια» έγραφε ο Δοξιάδης.

Η μελέτη βρήκε ότι περί τα 5.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα δασών, δηλαδή το 25% του δασικού πλούτου της χώρας, καταστράφηκε, ενώ η Αττική έχασε το 75% των δασών της. Αντίστοιχα, τα ζώα εργασίας ελαττώθηκαν κατά 60% σε σχέση με το 1939, τα αιγοπρόβατα και τα πουλερικά κατά 50%, ενώ οι χοίροι κατά 80%.

Η εξορυκτική βιομηχανία (σίδερο, μαγγάνιο, νικέλιο, χρώμιο κ.ά.) καταστράφηκε, καθώς οι εξαγωγές μειώθηκαν το 1940 στο 29% των προπολεμικών μεγεθών, στο 6% το 1941 και στο 2% το 1942. Το ίδιο άλλωστε συνέβη στο εμπορικό ισοζύγιο της χώρας, καθώς οι εισαγωγές κατέρρευσαν στο 6%, 10% και 12% αντίστοιχα την περίοδο 1941-1943, ενώ οι εξαγωγές στο 8%, 6% και 3% αντίστοιχα.

«Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα του τρόπου που χρησιμοποίησε ο Άξονας για να εξοντώσει τον ελληνικό λαό ελαττώνοντας τις εισαγωγές τροφίμων είναι και το τι έγινε με τις εισαγωγές ζώων κατά τη διάρκεια της Κατοχής. Η εισαγωγή κτηνών για τη διατροφή του πληθυσμού και την κάλυψη των στοιχειωδών αναγκών πέφτει στο μηδέν σχεδόν. Κι ενώ η εισαγωγή ζωντανών ζώων που γινόταν πριν από τον πόλεμο σχεδόν εντελώς από τις χώρες που ανήκαν τώρα στον Άξονα έπεσε στο 0,05% του προπολεμικού επίπεδου, η εισαγωγή κρέατος νωπού ή συντηρημένου μηδενίσθηκε εντελώς» έγραφε ο αείμνηστος πολεοδόμος.

Πλήρης καταστροφή των υποδομών

Τεράστιες ζημιές υπέστησαν οι υποδομές. Σύμφωνα με την έκθεση, στους Σιδηροδρόμους του Ελληνικού Κράτους (ΣΕΚ) αχρηστεύθηκε το 75% της γραμμής Πειραιάς – Πλατύ, το 100% των γραμμών Θεσσαλονίκης – Φλώρινας και Θεσσαλονίκης – Ειδομένης, και το 23% της γραμμής Θεσσαλονίκης – Αλεξανδρούπολης. Επίσης καταστράφηκε το 80% των σιδηροδρομικών σταθμών, το 40% των γεφυρών, το 35% των σηράγγων, ενώ στους Σιδηροδρόμους Πειραιώς – Αθηνών – Πελοποννήσου (ΣΠΑΠ) αχρηστεύθηκε το 97% της γραμμής.

«Από το σύνολο των 7.708 τεμαχίων τροχαίου υλικού που είχαν οι σιδηρόδρομοι της Ελλάδος αρπάχτηκαν ή καταστράφηκαν 7.101 τεμάχια και δεν έμειναν παρά μονάχα 607 και αυτά σε κακή κατάσταση από την υπερβολική τους χρήση κατά την Κατοχή» έγραφε. Οι ζημιές που υπέστη η σιδηροδρομική υποδομή εκτιμήθηκαν σε 8 δισ. προπολεμικές δραχμές ή 72 εκατ. προπολεμικά δολάρια.

Συστηματική καταστροφή διαπιστώνεται και στο οδικό δίκτυο και στις γέφυρες, όπου καταγράφονται ζημιές σε ολικό μήκος οδοστρωμάτων 14.721 χλμ. και 5,5 χιλιάδες ημιτελείς δρόμους, αλλά και καταστροφή γεφυρών συνολικού μήκους 15 χλμ. Το μέγεθος αποτιμήθηκε σε 54,4 εκατ. προπολεμικά δολάρια.

Επίσης οι ζημιές σε τεχνικό εξοπλισμό (αυτοκίνητα, οδοστρωτήρες, μηχανήματα) του δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα αθροιστικά εκτιμήθηκαν σε 4,2 εκατ. προπολεμικά δολάρια. «Η μανία της καταστροφής έκανε ασυγκράτητους τους εχθρούς μας. Γκρέμισαν ορεινές διαβάσεις, ανατίναξαν σήραγγες» έλεγε και σημείωνε σε τέσσερα χρόνια χάθηκε το 85% των υποδομών και του τροχαίου υλικού που υπήρχε το 1940. Οι ολικές απώλειες των επιβατικών αυτοκινήτων έφτασαν το 65%, των φορτηγών το 60% και των λεωφορείων το 80%, τόνιζε ο Δοξιάδης.

Κατέστρεψαν τη Διώρυγα της Κορίνθου

Πλήρης ήταν η καταστροφή και στα λιμάνια της χώρας. Η αξία των ζημιών σε προπολεμικά δολάρια έφτασε τα 4,7 εκατ. για τον Πειραιά, το 1,3 εκατ. για τον Βόλο, το 1,2 εκατ. για τη Θεσσαλονίκη κτλ. Επίσης, μεγάλη ήταν η ζημιά που έπαθε η Διώρυγα της Κορίνθου αφού οι Γερμανοί «στις παραμονές ακόμη της αποχώρησής τους ανατίναξαν τα πρανή και τη μεγάλη σιδηροδρομική γέφυρα, βύθισαν πλοία και πλωτά γεφύρια, στα στόμια του ισθμού, έριξαν βαγόνια σιδηροδρομικά, πόντισαν νάρκες, έκαμαν το παν για να αχρηστεύσουν για όσο περισσότερο καιρό ήταν δυνατόν τη μοναδική διώρυγα της χώρας», προκαλώντας ζημιές 860.000 δολαρίων, σημείωνε.

«Όλες οι εναέριες τηλεφωνικές και τηλεγραφικές γραμμές αποκόπτονται, τα υποβρύχια καλώδια καταστρέφονται. Όλες οι εγκαταστάσεις αχρηστεύονται κατά 100%, ενώ τα ειδικά μηχανήματα διαβιβάσεων μεταφέρονται στη Γερμανία κατά ποσοστό 70%. Η επικοινωνία με διάφορα διαμερίσματα της χώρας είναι αδύνατη. Το Ηράκλειο, η Πρέβεζα, η Άρτα, η Κέρκυρα, η Πάτρα, η Θεσσαλονίκη απομονώνονται» εξηγούσε ο Δοξιάδης και συμπλήρωνε ότι καταστροφική ήταν η Κατοχή και για τις αεροπορικές συγκοινωνίες.

Διέλυσαν το τεχνικό θαύμα του Μεσοπολέμου

Γερμανοί και Βούλγαροι κατέστρεψαν ολοκληρωτικά τα μεγάλα υδραυλικά και αρδευτικά έργα των κάμπων της Θεσσαλονίκης και των Σερρών, που αποτελούσαν το μεγαλύτερο μεταπολεμικό επίτευγμα των ελλήνων μηχανικών, καθώς η δημιουργία τους είχε επιτύχει τη ραγδαία αύξηση της αγροτικής παραγωγής.

Η ζημιά έφτασε το 13,2% της υποδομής στη Θεσσαλονίκη και το 38,6% σε Δράμα και Σέρρες. Οι καταστροφές σε έργα υδρονομικά, εγγειοβελτιωτικά, υδρεύσεων και υπονόμων ξεπέρασε τα 2 δισ. προπολεμικών δραχμών σε όλη τη χώρα, τόνιζε ο Δοξιάδης.

Επίσης, μετρήθηκε ότι οι απώλειες σε φορτηγά πλοία έφτασαν το 74%, ενώ στα επιβατικά το 94,5%. «Το ελληνικό εμπορικό ναυτικό διαλύεται. Η ελληνική εμπορική ναυτιλία, που κρατούσε την έβδομη θέση ανάμεσα στην φορτηγό ναυτιλία όλου του κόσμου, πλήρωσε και αυτή τον βαρύτατο φόρο στον αγώνα των Ηνωμένων Εθνών. Από την πρώτη μέρα που κηρύχθηκε ο πόλεμος, τα ελληνικά πλοία πέρασαν στην υπηρεσία των συμμαχικών στόλων, για να σκορπιστούν αργότερα σ’ όλες τις συμμαχικές θάλασσες και σ’ όλους τους ωκεανούς για τη μεγάλη υπόθεση της Ελευθερίας. Από τα 583 εμπορικά πλοία που είχε η Ελλάς το 1939, χάθηκαν τα 434» έγραφε ο Δοξιάδης. Επίσης, χάθηκε το 66% των ιστιοφόρων και συνολικά το 73% της χωρητικότητας του εθνικού στόλου.

Καταστράφηκε το ένα τέταρτο του κτιριακού αποθέματος

Οι καταστροφές των οικοδομών ήταν τεράστιας αξίας κυρίως από τους Βούλγαρους, αλλά και από τους Ιταλούς και τους Γερμανούς. Συνολικά η απώλεια έφτασε τις 409.000 οικοδομές, δηλαδή το 23,6% του προπολεμικού κτιριακού αποθέματος, εκ των οποίων οι 111.000 καταστροφές αφορούσαν πυρπολήσεις και αντίποινα.

Την κύρια ευθύνη είχαν οι Γερμανοί, οι οποίοι κατέστρεψαν περί τις 208.500 οικοδομές αξίας 31 δισ. προπολεμικών δραχμών. Η συνολική αξία των καταστροφών έφτασε τα 61 δισ. προπολεμικές δραχμές, τόνιζε.

Σύμφωνα με την «έκθεση Δοξιάδη»:

– 3.700 πόλεις και οικισμοί καταστράφηκαν από βομβαρδισμούς, λεηλασίες και πυρπολήσεις

– 1,2 εκατ. κάτοικοι, δηλαδή το 18% του πληθυσμού της χώρας έμειναν άστεγοι

– 88.000 αγροτικές οικογένειες ζούσαν σε ερείπια και 100.000 αστικές οικογένειες υπό άθλιες συνθήκες

– 15.000 καταστηματάρχες και βιοτέχνες έχασαν την επαγγελματική τους στέγη

– 80.000 οικογένειες πούλησαν τα σπίτια τους και έχασαν την περιουσία τους

– 5.000 σχολεία καταστράφηκαν

– 1,5 εκατ. οικογένειες ζούσαν σε σπίτια χωρίς τζάμια, φως ή θέρμανση.

Κλοπές και καταστροφές μουσείων και μνημείων

Η καταγραφή των υπουργείων εντόπισε καταστροφές μνημείων τέχνης, βυζαντινής και λαϊκής αρχιτεκτονικής, εκκλησιών και αρχοντικών.

Πολλά μοναστήρια και επτά μεγάλες βυζαντινές εκκλησίες καταστράφηκαν εντελώς (οι έξι από τους Γερμανούς), ενώ 12 άλλες έπαθαν σοβαρές ζημιές. Καταστράφηκαν βενετικά κτίρια, βιβλιοθήκες και μουσεία. Ένα διαλύθηκε εντελώς, τέσσερα υπέστησαν σοβαρές ζημιές, καθώς και μία βιβλιοθήκη (από τους Γερμανούς).

Ο Κ. Δοξιάδης έγραφε ότι οι Γερμανοί προκάλεσαν καταστροφές σε 87 αρχαιολογικούς χώρους, οι Ιταλοί σε 39 και οι Βούλγαροι σε τρεις, με χαρακτηριστικότερες τις περιπτώσεις της Βάρης, της Δημητριάδας και του Παλαιοκάστρου Κρήτης. Επίσης, εντοπίζονται ανασκαφές από τους Γερμανούς σε 24 σημεία και από τους Ιταλούς σε άλλα δύο.

Ακόμη, εντοπίζονται κλοπές αρχαιολογικές θησαυρών, με τους Γερμανούς να κλέβουν αρχαιότητες από 42 μουσεία ή αρχαιολογικούς χώρους, τους Ιταλούς από 33 και τους Βουλγάρους από εννέα.

Μαζικός θάνατος δια του πληθωρισμού

«Οι εχθροί της χώρας εκτός από τις ανατινάξεις, τις πυρπολήσεις και τις κατεδαφίσεις, προχώρησαν και στη συστηματική λεηλασία των όσων απόμεναν. Με το πρόσχημα της επίταξης, έπαιρναν κάθε εφόδιο και μέσο παραγωγής, ζωοτροφίες, οχήματα και μηχανήματα κάθε είδους. Μα η επίταξη δεν ήταν πάντα εύκολη, κυρίως στο εσωτερικό της χώρας, και δεν έφερνε αποτελέσματα γιατί οι κάτοικοι έκρυβαν τα αγαθά τους. Κι έτσι οι Γερμανοί για να καταφέρουν να μαζέψουν ό,τι ήταν δυνατόν εφάρμοσαν μία νέα μέθοδο: τον πληθωρισμό» έγραφε ο Δοξιάδης.

Έτσι, εξηγούσε, οι Γερμανοί άφησαν να κυκλοφορούν μεγάλες ποσότητες χαρτονομίσματος και η νομισματική κυκλοφορία έφτασε τον Σεπτέμβριο του 1944 τα 7,3 τετράκις εκατομμύρια δραχμές. Αποτέλεσμα; Η διατροφή της μέσης εργατικής οικογένειας στην Αθήνα μειώθηκε ραγδαία και έφτασε σε επίπεδα υποσιτισμού.

Σύμφωνα με τον Κ. Δοξιάδη, οι σκοποί των κατακτητών ήταν οι εξής: «Με τον πληθωρισμό είχαν την ευχέρεια να αποκτούν ό,τι τους ήταν αναγκαίο πληρώνοντας με νόμισμα χωρίς εσωτερική αξία που δεν τους κόστιζε τίποτε και υποχρέωναν τον ελληνικό λαό με τις άθλιες συνθήκες ζωής που δημιουργούσαν, αφού πουλήσει τα σπίτια του, τα κοσμήματά του, τα υπάρχοντά του και να στραφεί προς τον κατακτητή ζητώντας δουλειά στα εργοστάσια της Γερμανίας».

 Πέθαναν από την πείνα 300.000 άνθρωποι

Έτσι, η νομισματική κυκλοφορία από τα 11 δισ. δραχμές του 1940 είχε φτάσει τον Σεπτέμβριο του 1944 σε 7,3 τετράκις εκατ. δραχμές. Μία οκά ψωμί κόστιζε 10 δρχ. το 1941, όμως τρία χρόνια μετά έφτασε τα 153 εκατ. δρχ. Η συνέπεια ήταν η κακή διατροφή και η πτώση του επιπέδου της στο μηδέν. Προπολεμικά από τις 2.800 θερμίδες την ημέρα η κατανάλωση έπεσε στις 930 το 1942, ενώ τον χειμώνα του 1941-1942 μόνο το 4% του λαού διατρέφονταν επαρκώς.

Ο Κ. Δοξιάδης έλεγε ότι οι ξένοι παρατηρητές «πάνω στα ορεινά μέρη αντίκρισαν κατάκοιτα, εξαντλημένα παιδιά που ζούσαν σε μία κατάσταση αποχαύνωσης, τέλεια αποσκελετωμένα από την ασιτία, ανίκανα όχι μόνο να κινηθούν, αλλά και να μιλήσουν ακόμα». «Η θνησιμότητα έφτασε στο εξαπλάσιο, ιδίως τον πρώτο χειμώνα της Κατοχής, ενώ οι νεκροί από την πείνα γέμιζαν τους δρόμους» έγραφε.

Οι απώλειες που υπέστη η Ελλάδα, σύμφωνα με τον Κ. Δοξιάδη, έφτασαν τον αριθμό των 390.700 νεκρών, εκ των οποίων οι 300.000 από την πείνα, ενώ με τους άστεγους των ορέων ο αριθμός ξεπερνούσε το μισό εκατ. ανθρώπους, έγραφε.

Παράλληλα, διαπιστώθηκαν μεγάλες αναγκαστικές μετακινήσεις πληθυσμών. Οι Βούλγαροι πήραν ομήρους 40.000 πολίτες, οι Ιταλοί 10.000 και οι ναζιστές 70.000, εκ των οποίων οι 60.000 έλληνες εβραίοι. Περί τους 140.000 πολίτες συνολικά εκπατρίστηκαν, ενώ οι ισραηλίτες εξολοθρεύτηκαν ολοκληρωτικά από τους ναζί. Επίσης, οι Βούλγαροι εκδίωξαν μαζικά χιλιάδες ανθρώπους από τη ζώνη κατοχής της Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης και των Σερρών.

Πώς υπολογίστηκαν τα αιτήματα της Ελλάδας

«Τα αιτήματα της Ελλάδος είναι δίκαια, γιατί ζητάμε να καταβάλουν οι υπεύθυνοι για τις καταστροφές λαοί που ζουν σήμερα πολύ καλύτερα από την Ελλάδα επανορθώσεις για την ανασυγκρότηση» σημειώνει και ανέφερε ότι, παρ’ όλο που οι Αλβανοί συνεργάστηκαν με τους κατακτητές και προκάλεσαν ζημιές στη χώρα, «επειδή όμως ο αλβανικός λαός ζει σε χαμηλότερο επίπεδο από τον ελληνικό, η Ελλάς δεν έθεσε ζήτημα επανορθώσεων από την Αλβανία».

Ο Κ. Δοξιάδης έγραφε ότι οι αξιώσεις της Ελλάδας στηρίχθηκαν όχι στο τι χάθηκε, αλλά στο τι αποδεικνύεται ότι χάθηκε και μπορεί να εκτιμηθεί σε μονάδες. Έτσι, αξιολόγησε τις άμεσες ζημιές (θετικές), όπως «διαρπαγές, καταστροφές, απλήρωτες υπηρεσίες, πληρωμές, δαπάνες του προϋπολογισμού, κλήριγκ, συντάξεις στα θύματα, διαρπαγές κρατικών αποθηκών, πολεμικό υλικό και ποσά που καταβλήθηκαν σε εργάτες από εργοδότες». Οι έμμεσες ζημίες (αποθετικές) της περιόδου 1940-1944 ήταν η πτώση του εθνικού εισοδήματος και η ελάττωση της απόδοσης της εργασίας, που είχαν παρόμοιες συνέπειες και στη μεταπολεμική εποχή.

Ωστόσο, στις αξιώσεις δεν περιλαμβάνονται θυσίες του πληθυσμού (θάνατοι, ασθένειες, ελάττωση γεννήσεων), θυσίες του πολιτισμού (απώλεια καλλιτεχνικών και πνευματικών αξιών, ιδιωτικών περιουσιών κτλ). «Μετά από συστηματική δουλειά όλων των αρμοδίων», έγραφε, «οι συγκεκριμένες και σταθμητές θυσίες της χώρας ήσαν 17,8 δισ. δολάρια του 1938 ή 1,994 τρισ. δραχμές του 1938».

Το ΑΕΠ 33 ετών εξαφανίστηκε

Το 1938 το συνολικό εθνικό εισόδημα ήταν σχεδόν 60 δισ. δραχμές και ο προϋπολογισμός 15 δισ. δραχμές. Σύμφωνα με τον Κ. Δοξιάδη, οι αξιώσεις της Ελλάδας έφταναν το εθνικό εισόδημα 33 ετών ή τον προϋπολογισμό του κράτους για 130 χρόνια.

Η κατανομή των αποζημιώσεων έγινε ως εξής:

– 60,9% από τη Γερμανία, δηλαδή 10,8 δισ. δολάρια ή 1,2 τρισ. δραχμές

– 33,6% από την Ιταλία, ήτοι 6 δισ. δολάρια ή 670 δισ. δραχμές

– 5,5% από τη Βουλγαρία, δηλαδή σχεδόν 1 δισ. δολάρια ή 198 δισ. δραχμές.

«Για την Γερμανία το ποσόν που θα έπρεπε να πληρώσει στην Ελλάδα είναι αντίστοιχο με το ένα τρίτον του εθνικού εισοδήματος ενός έτους.

Για την Ιταλία είναι αντίστοιχο με ένα σχεδόν εθνικό εισόδημα ενός έτους. Για την Βουλγαρία το ποσόν είναι αντίστοιχο με το εθνικό εισόδημα δύο ετών» έγραφε ο Δοξιάδης.

«Ενώ λοιπόν ο κάθε κάτοικος της Ελλάδος θα πρέπει να εργάζεται 33 χρόνια για να αποκαταστήσει όλες τις ζημιές, οι υπεύθυνοι λαοί θα μπορούσαν να εργασθούν πολύ λιγότερο για να αποκαταστήσουν το ό,τι κατέστρεψαν» σημείωνε. Συγκεκριμένα, οι Γερμανοί θα χρειάζονταν μόνον τέσσερις μήνες, οι Ιταλοί έναν χρόνο και οι Βούλγαροι δύο χρόνια.

«Το πρόβλημα λοιπόν για τον ελληνικό λαό είναι 66 φορές σημαντικότερο από ό,τι για τους Γερμανούς, 33 φορές για τους Ιταλούς και 16 για τους Βουλγάρους» εξηγούσε.

Η Ελλάδα πήρε «ψίχουλα»

Σύμφωνα με τον πολεοδόμο, η Γερμανία προκάλεσε το 60,9% όλων των ζημιών και σχεδόν τις μισές από τις αποθετικές ζημιές. Έτσι, οι συνέπειες των ζημιών χρεώνουν όλες τη Γερμανία ως κύριο υπεύθυνο του πολέμου και της καταστροφής. Ωστόσο, τα επιχειρήματα των συμμάχων ήταν τελείως διαφορετικά, έγραφε, αφού υποστήριζαν ότι «η Γερμανία πρέπει να ανασυγκροτηθεί, η Ιταλία είναι πολύ πτωχή και η Βουλγαρία θυσιάστηκε για μας».

«Αυτά ήσαν τα νέα συνθήματα των μεγάλων δυνάμεων, ένα μόλις χρόνο μετά την ανακωχή στην Ευρώπη πριν συνταχθούν και υπογραφούν οι συνθήκες με τις αξονικές χώρες. Έτσι τα ελληνικά αιτήματα παραμερίστηκαν και αντί για εκπλήρωσή τους, τα διάφορα συνέδρια και οι συσκέψεις επιδίκασαν στην Ελλάδα συμβολικά και μόνον ένα ποσόν» τόνιζε ο Δοξιάδης.

Το συμβολικό ποσό ήταν 300 εκατ. δολάρια (του 1946) έναντι ελληνικών αιτημάτων 17,8 δισ. δολαρίων (του 1938), τα οποία δεν αντιστοιχούν παρά στο μισό ή τα δύο τρία της προπολεμικής τους αξίας, δηλαδή επιδικάσθηκε μόλις το 1% των αξιώσεων της χώρας.

«Η απόφαση αυτή δεν έχει καμία σχέση με την πραγματικότητα και οφείλεται κυρίως στη διεθνή πολιτική που ασκήθηκε από τις μεγάλες δυνάμεις μετά τον πόλεμο. Υπεύθυνες για την απόφαση αυτή είναι οι μεγάλες δυνάμεις και προς αυτές πρέπει να απευθύνονται από εδώ κι εμπρός τα αιτήματά μας» σημείωνε.

Πήρε μόλις το 1%, παρά τις καταστροφές

«Η Ελλάς υπέφερε κατά τον πόλεμο και την Κατοχή όσο καμία άλλη χώρα του κόσμου. Είχε το μεγαλύτερο ποσοστό ανθρώπινων θυσιών και τον μεγαλύτερο βαθμό υλικών φθορών μεταξύ όλων των συμμάχων χωρών και πιθανώς και μεταξύ των ηττημένων. Τα αιτήματα της Ελλάδος ήταν δίκαια και λογικά. Δεν ζήτησε να αποζημιωθεί ούτε για τον πληθυσμό που έχασε ούτε για τις ηθικές ή άλλες πνευματικές φθορές ούτε ακόμη για την προσπάθεια που πήγε χαμένη. Ζήτησε απλώς να αποζημιωθεί για τις υλικές της φθορές» έγραφε ο Κ. Δοξιάδης.

«Από τα ηθικά και δίκαια αυτά ελληνικά αιτήματα δεν ικανοποιήθηκε, έστω θεωρητικά, με την αναγνώριση δικαιωμάτων παρά ένα ποσοστό 1% από το σύνολο των θυσιών. Το ποσόν αυτό αντιπροσωπεύει μόλις το 1% των ζημιών που προκάλεσαν οι Γερμανοί, το 1% των ζημιών που προκάλεσαν οι Ιταλοί και το 3% των ζημιών που προκάλεσαν οι Βούλγαροι. Το αποτέλεσμα είναι ότι μόνο η Ελλάς καταδικάζεται τελικά σε ένα παθητικό 17,6 δισ. δολαρίων του 1938 που αντιστοιχεί σε εθνικό εισόδημα 33 σχεδόν ετών» σημείωνε με λύπη.

«Για τις υπεύθυνες για τις καταστροφές χώρες το αποτέλεσμα είναι ότι η Γερμανία θα πληρώσει το 1/300 σχεδόν του εθνικού της εισοδήματος, η Ιταλία θα πληρώσει το 1/100 του εθνικού της εισοδήματος και η Βουλγαρία το 6% του εθνικού της εισοδήματος» συμπλήρωνε.

«Ενώ η Ελλάς που αγωνίσθηκε και δεν προκάλεσε ζημιές σε κανένα, θα χάση 33 φορές τις εθνικές της προσπάθειες, οι υπεύθυνες χώρες, που θα μπορούσαν με προσπάθεια μικρότερη του ενός χρόνου να εξοφλήσουν τις υποχρεώσεις τους στην Ελλάδα, δεν πρόκειται να συμβάλουν παρά με ένα ελάχιστο ποσοστό της εθνικής τους προσπάθειας ενός έτους, πράγμα που δημιουργεί όμως μίαν απόστασιν μεταξύ των θυσιών της Ελλάδος και των θυσιών των άλλων χωρών σχεδόν 3.000 προς 1. Αυτή είναι συγκριτικά η ικανοποίηση της Ελλάδος για τις προσπάθειες που κατέβαλε για τον αγώνα της Δημοκρατίας» σημείωνε ο Δοξιάδης.

Κατά κεφαλήν ζημιά 2.220 δολαρίων

«Ενώ οι συνολικές θυσίες της χώρας ήταν τόσες ώστε ο κάθε Έλληνας να έχει χάσει 2.550 δολάρια, οι επανορθώσεις είναι ίσες προς 30 δολάρια, δηλαδή μένει κατά κεφαλήν παθητικό 2.220 δολάρια» τόνιζε και υπογράμμιζε ότι δόθηκαν χώρες με μικρότερες ζημιές έλαβαν μεγαλύτερες αποζημιώσεις, ενώ σύμμαχοι του Άξονα κατέβαλαν μεγαλύτερες αποζημιώσεις σε τρίτες χώρες από ό,τι οι Γερμανοί στην Ελλάδα.

«Η αιτία που έγιναν όλες αυτές οι αδικίες ήταν η πολιτική που ακολούθησαν οι μεγάλες δυνάμεις να εξασφαλίσουν η κάθε μία τις χώρες που μένουν στην δική τους σφαίρα επιρροής και που ήταν προσκολλημένες στην πολιτική τους» έγραφε.

«Ένα συμπέρασμα είναι βέβαια και ασφαλές και αυτό δεν μπορεί να το αμφισβήτηση κανένας, γιατί αποδεικνύεται από όλα τα στοιχεία που διατίθενται. Πως η Ελλάς που υπέστη τις μεγαλύτερες ζημιές στον πόλεμο πήρες τις μικρότερες επανορθώσεις και επομένως η Ελλάς βγήκε δύο φορές κατεστραμμένη, μία από τους εχθρούς με την κολοσσιαία μείωση του εθνικού της πλούτου και μία από τους συμμάχους της, με την αδικία που έγινε στην επανόρθωση των ζημιών της» διαπίστωνε ο πολεοδόμος.

«Ενώ βρισκόταν μετά τον πόλεμο ορισμένους βαθμούς κάτω από το προπολεμικό της επίπεδο και κάτω από τις άλλες χώρες, μετά την πληρωμή των επανορθώσεων θα βρίσκεται ακόμη χαμηλότερα, σχετικά με κάθε άλλη χώρα. Χάρη στις επανορθώσεις, η απόσταση της Ελλάδος από τις άλλες χώρες, αντί να μικρύνει, θα μεγαλώσει» κατέληγε.

«Κωνσταντίνος Αποστόλου Δοξιάδης, Αρχιτέκτων Μηχανικός, Διπλωματούχος του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου, Διδάκτωρ Μηχανικός του Πολυτεχνείου του Βερολίνου. 1940-1946 προϊστάμενος Γραφείου Χωροταξικών – Πολεοδομικών Μελετών και Ερευνών Υπουργείου Δημοσίων έργων. 28.12.45 – 4.4.46 Υφυπουργός Ανοικοδομήσεως. Από 5.4.46 Γενικός Διευθυντής Υπουργείου Ανοικοδομήσεως».

Με στοιχεία από το Άρδην – Ρήξη, το « Βήμα» και βέβαια από την ίδια την «Έκθεση Δοξιάδη: Οι θυσίες της Ελλάδας στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο»